सन् २०२३ मा चीन र रूसबीचको व्यापारमा वृद्धि

बेइजिङ, पुस २७ : चीन र रूसबीचको व्यापार सन् २०२३ मा उच्च बिन्दुमा पुगेको बेइजिङको आधिकारिक तथ्याङ्कले शुक्रबार देखाएको छ। भूराजनीतिक तनावका कारण चीनको संयुक्त राज्य अमेरिकासँगको व्यापारमा चार वर्षमा पहिलो पटक गिरावट आएको छ। चीन र रूसबीचको व्यापार २४० अर्ब अमेरिकी डलरभन्दा बढी पुगेको चिनियाँ भन्सार विभागको तथ्यांकले देखाएको छ।

सन् २०२२ मा मस्कोले युक्रेनमाथि गरेको आक्रमणपछि राजनीतिक र आर्थिक रुपमा नजिकिएका यी दुई मुलुकका लागि यो आँकडा ऐतिहासिक हो। तथ्यांकअनुसार व्यापारको आँकडाले वार्षिक रूपमा २६.३ प्रतिशतको वृद्धिलाई प्रतिनिधित्व गर्दछ। चीनले युक्रेन युद्धबारे मस्कोको आक्रमणको आलोचना गर्न अस्वीकार गरेको छ।

चीनले आफू तटस्थ रहेको दाबी गर्दै आएको युक्रेन युद्धबारेको चिनियाँ अडानलाई लिएर बेइजिङले पश्चिमा देशहरूबाट आलोचना खेप्दै आएको छ। सन् २०१९ पछि पहिलो पटक अमेरिका र चीनबीचको व्यापारमा गिरावट आएको छ। सन् २०२२ को तुलनामा गत वर्ष अमेरिकासँगको व्यापार ११.६ प्रतिशतले घटेर ६६४ अर्ब अमेरिकी डलर पुगेको थियो।

सामान्य भन्सार प्रशासनका उपमन्त्री वाङ लिङ्जुनले पत्रकार सम्मेलनमा बोल्दै सन् २०२४ मा नेपालको व्यापारमा थप अवरोध आउने बताए ।  'बाह्य वातावरणको जटिलता, गम्भीरता र अनिश्चितता बढ्दो छ, र हामीले कठिनाइहरू पार गर्न र विदेशी व्यापारको वृद्धिलाई थप बढावा दिन थप प्रयास गर्न आवश्यक छ,' उनले भने।

सन् २०१६ पछि चीनको निर्यात ४.६ प्रतिशतले घटेको छ भने आयात ५।५ प्रतिशतले घटेको छ। शुक्रबार पनि घरेलु मोर्चामा निराशाजनक आर्थिक आँकडाहरू देखा परेका छन्। राष्ट्रिय तथ्याङ्क ब्यूरो ९एनबीएस० को तथ्याङ्कले चीनमा गिरावट डिसेम्बरमा लगातार तेस्रो महिना जारी रहेको देखाउँछ।  उपभोक्ता मूल्य सूचकाङ्क ९सीपीआई० मा अघिल्लो बर्षको अन्तिम तीन महिनाको तुलनामा ०.३ प्रतिशतले कमी आएको छ।

गत बर्षको जुलाईमा चीन सन् २०२१ पछि पहिलो पटक मुद्रास्फीतिको समस्यामा फसेको थियो तर यसमा अगस्ट देखि नै सुधार देखिएको सेप्टेम्बरदेखि नै मूल्यमा निरन्तर गिरावट आएको छ। ब्लुमबर्गले गरेको सर्वेक्षणमा विश्लेषकहरूले नोभेम्बरमा ०.५ प्रतिशतले घटेको मुद्रास्फीतिमा गत महिना ०।४ प्रतिशतले गिरावट आउने अनुमान गरेका थिए।

अपस्फीतिले वस्तुहरू सस्ता थिए भन्ने सुझाव दिन्छ र बृहत् अर्थव्यवस्थाको लागि खतरा उत्पन्न गर्दछ किनकि उपभोक्ताहरू थप कटौतीको आशामा खरीद स्थगित गर्छन्। मागको कमीले कम्पनीहरूलाई उत्पादन कटौती गर्न, रोजगारी भर्ना रोक्न वा कामदारहरूलाई हटाउन बाध्य पार्न सक्छ। यसका कारण लागतहरू समान हुँदाहुँदै पनि लाभप्रदतालाई कम गर्न विद्यमान स्टकहरूमा छुट दिन पनि बाध्य हुन सक्छ। 

तुलनात्मक रूपमा हेर्दा डिसेम्बरमा अमेरिकामा मुद्रास्फीति ३.४ प्रतिशत रहेको छ। सन् २०२३ मा चीनमा मुद्रास्फीति औसतमा ०.२ प्रतिशतले बढेको छ। अन्य प्रमुख अर्थव्यवस्थाहरूको तुलनामा चीनमा फेरि एक पटक मूल्य वृद्धि भएको छ। एनबीएसका अनुसार उत्पादकको मूल्यमा २.७ प्रतिशतले गिरावट आएको छ, जुन लगातार १५औं महिना हो।

नोभेम्बरमा तीन प्रतिशतले घटेको उत्पादक मूल्य सूचकाङ्क ९पीपीआई० ले कारखानाहरू छोड्ने सामानहरूको लागत मापन गर्दछ र अर्थव्यवस्थाको स्वास्थ्यको अन्तर्दृष्टि प्रदान गर्दछ।