आज खग्रास चन्द्रग्रहण, कुन राशिलाई कस्तो छ?

काठमाडौं, भदौ २२ : भाद्र शुक्ल पूर्णिमाका दिन आज राति खग्रास  चन्द्रग्रहण लाग्ने नेपाल पञ्चाङ्ग निर्णायक विकास समितिले जनाएको छ। 

ग्रहणले आज राति १० बजेर ११ मिनेटमा स्पर्श गर्ने समितिले जनाएको छ। खगोलको क्षेत्रमा काम गर्ने नेपाल एष्ट्रोनोमिकल सोसाइटीले भने राति १०ः१२ बजे चन्द्रग्रहण सुरु हुने जनाएको छ।

आज राति ११ः५६ मा चन्द्रग्रहणको मध्य हुनेछ। राति १ः४१ बजे ग्रहण सकिने समितिका अध्यक्ष प्रा शम्भुप्रसाद ढकालले बताए। उनकाअनुसार काठमाडौँबाट साढे तीन घण्टा चन्द्रग्रहण देखिने छ।

नेपालमा पूर्व र आग्नेयका बीचबाट चन्द्रग्रहणले १०ः११ बजे स्पर्श गर्ने र नैऋत्य र पश्चिमबाट राति १ः४१ बजे अन्त्य हुने अध्यक्ष ढकाल बताउँछन्। 

पृथ्वीले सूर्यलाई पूर्णरुपमा छेक्दा पूरा चन्द्रमा ढाकिने अवस्था नै खग्रास चन्द्रग्रहण हो। पृथ्वी, सूर्य र चन्द्रमा एउटै सूत्रमा पर्दा पृथ्वीको छायाँ चन्द्रमामा पर्नु नै चन्द्रग्रहण हो।
 
यो ग्रहण नेपालबाट देखिने विसं २०८२ को पहिलो ग्रहण हो। यसैवर्ष आगामी फागुन शुक्ल पूर्णिमामा पनि खण्डग्रास चन्द्रग्रहण लाग्ने समितिले जनाएको छ। चन्द्रग्रहण पूर्णिमा र सूर्यग्रहण औँसी तिथिमा लाग्ने गर्छ।
 
ग्रहणका समयमा के गर्ने, के नगर्ने?

ग्रहणका बेला जप, स्नान, ध्यान, पाठलगायत कर्म गर्दा फलदायी हुने शास्त्रीय वचन छ। ग्रहणका समयमा दीक्षामन्त्र लिन पनि उत्तम मानिन्छ। 

ग्रहणका बेला सकेसम्म तीर्थस्थलमा र नसके नजिकैको नदी, ताल, तलाउ, पोखरी यति पनि सम्भव नभए घरमै स्नान गर्नुपर्ने निर्णयसिन्धु, हेमाद्रि, कालमाधव, वीरमित्रोदयलगायत धार्मिक ग्रन्थमा उल्लेख गरिएको छ। 

ग्रहणका समयमा सुते रोग लाग्ने, पिसाब गरे दरिद्र, दिसा गरे कीरा भएर जन्मने, मैथुन गरे गाउँको सुङ्गुर भएर जन्मने, सिङ्गार पटार गरे कुष्ठरोगी, भोजन गरे अधोगति, बन्धनमा राखे सर्प भएर जन्मने, काटमार गरे नरकमा बास हुने उल्लेखित धार्मिक ग्रन्थमा वर्णन गरिएको छ।

सूर्य ग्रहणमा चार प्रहर (१२ घण्टा) र चन्द्रग्रहणमा तीन प्रहर (नौ घण्टा) अघिदेखि सुतक लाग्ने धर्मशास्त्रविद् प्रा. तोयराज नेपालले बताउँछन्। सुतक लागेपछि भोजन गर्नु नहुने धार्मिक विश्वास छ। 

ग्रहणमा बालबालिका, वृद्धवृद्धा र बिरामी बाहेकलाई शास्त्रीय रुपमा भोजन निषेध गरिएको पनि उनले बताए। भदौ २२ गते आइतबार दिउँसो १३ः११ बजेपछि बाल, वृद्ध र आतुर बाहेकले भोजन गर्नुहुँदैन।
 
कुन राशिलाई कस्तो छ आज चन्द्रग्रहण?

आजको चन्द्रग्रहण हेर्दा मेष राशिलाई लाभ तथा कन्यालाई सुख मिल्ने बताइएको छ। वृष राशिलाई सुख, मिथुन राशिलाई माननाश हुने समितिले जनाएको छ। यसैगरी कर्कटलाई कष्ट, सिंहलाई स्त्रीपीडा, तुलालाई चिन्ता, वृश्चिकलाई खर्च हुने योग देखिएको छ।

धनु राशिलाई श्रीप्राप्ति, मकरलाई क्षति, कुम्भलाई घात र मीनलाई खर्चको योग रहेको पनि समितिले जनाएको छ। 

शतभिषा र पूर्वभाद्रपदा नक्षत्र एवं कुम्भ राशि भएका व्यक्तिलाई आज रातिको चन्द्रग्रहण अतिकष्टदायक रहेको पनि बताइएको छ।