जुम्लाको तिलामा सिमी जोन कार्यक्रम सञ्चालन हुने

खलंगा, साउन २५ : जुम्लाको तिला गाउँपालिकामा ‘सिमी सुपर जोन कार्यक्रम’ सञ्चालन गर्न सिफारिस गरिएको छ। जिल्ला समन्वय समिति, परियोजना कार्यान्वयन समन्वय तथा अनुगमन समितिको बैठकले स्याउ सुपरजोन परियोजना कार्यक्रम अन्तर्गत सो प्रस्ताव गरेको हो। 
 
जिल्ला समन्वय समितिका उपप्रमुख कार्मा बुढाका अध्यक्षतामा बसेको बैठकले कृषि प्राविधिकको प्रतिवेदन अनुसार सो गाउँपालिकालाई छनोट गर्ने निर्णय गरेको हो। यसैगरी बैठकले स्याउ जोन लागू हुनबाँकी पातारासी गाउँपालिका–१,२ ३ र गुठिचौरको १ र २ मा स्याउ सुपरजोन कार्यक्रम लागू गर्ने निर्णयसमेत  गरिएको परियोजना इकाइ कार्यालयले जनाएको छ।  

सो परियोजना यसअघि चन्दननाथ, तातोपानी, गुठिचौर र पातारासी क्षेत्रका अन्य वडामा काम भइरहेको स्याउ सुपरजोन कार्यालयका प्रमुख गङ्गा पोख्रेलले जानकारी दिए।

यस अघि सुपरजोनले सिञ्जा क्षेत्रमा स्याउ सुपरजोनमा काम गर्न सिफारिस गरिको थियो। थोरै जनशक्तिले सुपरजोनमा काम भइरहेको र स्थानीयवासी तथा सम्बन्धित सरोकारवाला कार्यालयमार्फत काम गर्न आवश्यक रहेको जनाइएको छ । सिफारिस गरिएका कार्यक्रम स्वीकृत भने केन्द्रले गर्ने कार्यालयको भनाइ छ।

बैठकमा जिसस उपप्रमुख बुढाले कृषि क्षेत्रमा अब्बल बनाउन सुपरजोन कार्यक्रम प्रभावकारी हुँदै आएकाले तिला गाउँपालिका दलहन जोनका लागि सिफारिस भएकामा थप राम्रो भएको बताए। 

लामो समयदेखि क्षेत्र (क) मा काम गरिरहेको सुपरजोनले पछिल्लो समय वृहत चक्लाबन्दी बगैँचा घेरवार सिँचाइ, स्याउ कार्टन उपलब्ध गराउने काम गर्दै आएको छ। क्षेत्र नम्बर (ख) मा भने कार्यक्रम सञ्चालन गर्नुपर्नेमा माग हुँदै आएको छ। क्षेत्र (ख) अन्तर्गत हिमा, सिञ्जा, कनकासुन्दरी र तिला गाउँपालिका पर्दछन्। जिल्ला परियोजना समितिले तिलामा सिमी जोन र अन्य तीन गाउँपालिकामा स्याउ कार्यक्रमका लागि सिफारिस गरेको छ।  

१३ बढी लाख राजस्व संकलन

ट्राफिक कार्यालयले सवारी कारवाहीबाट रु १३ लाख बढी राजस्व सङ्कलन गरेको छ। सो कार्यालयले गएको आर्थिक वर्षमा विभिन्न शीर्षकमार्फत रु १३ लाख २२ हजार ५० राजस्व सङ्कलन भएको भएको प्रहरी हबल्दार कुशराज शाहीले बताए। उनले भने, ‘आव २०७७÷७८ मा एक हजार ३२८ सवारी कारवाहीबाट रु १३ लाख २२ हजार राजस्व संकलन भएको छ। यसमध्ये चालक अनुमतिपत्र बिनै सवारी चलाउने चालकको कारवाहीबाट रु तीन लाख २२ हजार जरिवाना असूली भएको छ।’ 

क्षमताभन्दा बढी यात्रु राख्ने २५९ सवारीलाई कारवाहीबाट दुई लाख ५९ हजार जरिवानालगायत अन्य विभिन्न शीर्षकबाट गरी १३ लाख बढी संकलन भएको छ।  गत आवमा  २६ सवारी दुर्घटना भएका छन्। यसमा चार जनाको मृत्यु भएको छ भने १३ गम्भीर घाइते र ३७ सामान्य घाइते भएका छन्।
    
पछिल्लो समयमा सावरी साधनको बढ्ने क्रमले सवारी चालक अनुमति पत्र (लाइसेन्स) बिनै सवारी चलाउने चालकको सङ्ख्या बढेको छ। ट्राफिक कार्यालयको गत आर्थिक वर्ष २०७७÷७८ को असार मसान्तसम्मको तथ्याङ्क अनुसार लाइसेन्सबिना नै सवारी चलाउने यहाँका ३१९ चालक कारवाहीमा परेका छन्।

ती मध्ये सबैभन्दा बढी अटो चालक, मोटरसाइकल र ट्र्याक्टर, जीप चालक छन्। अधिकांश चालक लाइसेन्सविहीन रहेको जिल्ला प्रहरी सहायक निरीक्षक बिमलकुमार रावतले जानकारी दिए। 

नर्सरी निर्माण    

यहाँको तिला – ७ तुही गाउँमा २८ लाख को उच्चस्तरको नर्सरी निर्माण भएको छ । विभिन्न प्रजातिका बिरुवा उत्पादन गर्ने उद्देश्यले नर्सरी निर्माण गरिएको हो । वन मन्त्रालय, अनुकूलन कोष, विश्व खाद्य कार्यक्रमको आर्थिक सहयोगमा पेश नेपालको साझेदारीमा सञ्चालित क्याप्स कर्णाली परियोजना अन्तर्गत  नर्सरी निर्माण गरिएको हो। 

निर्माण गरिएको नर्सरीमा डालेघाँस, बकाइनो, निवारो, खनिउ, पालमोनिया, किम्बो र बुद्धचित्रका बिरुवा उमारिएको छ। नर्सरीमा उत्पादन गरिएको बिरुवा खाली रहेको वनमा वृक्षरोपण गरिने छ। जलवायु परिवर्तनले पारेको असरलाई कम गर्दै स्थानीय बासिलाई अनुकूलन गराउनको लागि नर्सरी निर्माण गरिएको सो सस्थाले जनाएको छ। नर्सरीमा उत्पादन गरिएका बिरुवा तुहि गाउँका नागरिकलाई निःशुल्क उपलब्ध गराइने प्राविधिक विष्णुप्रसाद लुइँटेलले बताए।

नर्सरीमा जडीबुटी अन्तर्गत अतिश र टिमुरका बिरुवा पनि राखिएको भएको छ । ग्रामीण भेगका स्थानीयवासीकोे जीवनस्तर नर्सरीले केही राहत हुने वडाध्यक्ष हस्त बुढाले बताए। माझपातल सामुदायिक वनमा तीन हजार र तातोपानी गाउँपालिको सर्मिमा चार हजार ६०० डाले घाँससहित रुख प्रजातिका बिरुवा रोपिएको जनाइएको छ। यसले जलवायु परिवर्तन, अनुकूलन र जीविकोपार्जनमा सहयोग गर्ने  सामुदायिक वनका अध्यक्ष मुनिलाल बुढाले जानकारी दिए। रासस